Y​aklaşık 15.000 Çiftçi ailesinin bulunduğu İlimizde nüfusunun % 30’ u kırsalda yaşamaktadır . İşletmelerin arazi varlıkları 5–50 dekar arasında değişmektedir. 50 dekar ve üzere tarımsal araziye sahip işletmeler oldukça azdır. Kırsal alandaki nüfus hareketli olup büyük bir çoğunluğunun birinci geçim kaynakları tarım dışındadır. Kırsaldaki nüfusun büyük kısmını Kar-Demir emeklileri oluşturmakta, bir kısmını ise Kar-Demir de fiilen çalışanlar oluşturmakta, kalan çok küçük bir kesim zirai faaliyetler sonucu geçimini temin eden gurubu oluşturmaktadır. Uzun yıllardan beri süren bu durum; kırsaldaki insanımızın tarımsal faaliyetleri aile ihtiyaçları için veya hobi olarak sürdürmesine neden olmuştur. Amatörce yapılan bu faaliyetler sonucunda da tarım İlimizde geri kalmıştır. İl Müdürlüğümüzün bütün çabası yapılan örnek projeler modern tarım teknikleri ve eğitim faaliyetleri ile tarımın alternatif ekonomik faaliyet olabileceğini,İlimizdeki çiftçilerimize anlatabilmektir.

 

Başta hububat olmak üzere, baklagil, yem bitkileri, sebze ve meyve tarımı genel ürün desenini oluşturmaktadır. Arazilerin engebeli ve parçalı olması makineli tarımı engellemektedir. Yetiştiricilikte ilk sırayı alan hububat ile yem bitkileri tarımında ekim, serpme ekim yöntemi ile yapılmaktadır. Birim alana fazla ve üniform olmayan tohum atılmasına sebep veren bu yöntemin önüne geçe bilmek amacıyla İlimize 5 adet hububat ve pnomatik ekim mibzeri alınmıştır. Özellikle mibzerlerin çalışmasına izin veren düz alanların yoğun olduğu Eskipazar İlçemizde çiftçilerimiz, sıraya ekim yöntemini uygulamaya başlamışlardır.

 

Ekim yapılan arazilerde kültürel işlemler; sebze tarımında, açık ve kapalı alanlarda bilinçli olarak yapılmaktadır. Çiftçilerimiz gübreleme konusunda gerekli bilince sahiptir. İl genelinde her yıl, isteyen çiftçilerimizin toprak etütleri ücretsiz olarak yapılmaktadır. Sebzeciliğin yoğun olarak yapıldığı Araç ve Soğanlı çay havzalarında zirai mücadele, tarımın olmazsa olmazları arasındadır. Havza boyunca yeterli bilince sahip olan çiftçilerimiz, özellikle hastalıklar görülmeden gerekli önlemi almaktadırlar. Mücadelede kültürel önlemlerin öne çıkartılması İl Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca sık sık dile getirilmekte,uygulamalı olarak çiftçilerimize gösterilmektedir. Sebze tarımının yapıldığı diğer alanlar ile hububat tarımının yapıldığı sahalarda zirai mücadele aktif olarak yapılmamaktadır. Büyük alanlarda buğday tarımı yapan çiftçilerimiz yabancı ot kontrolü için kimyasal mücadele yöntemlerini uygulamaktadır. Kimyasal mücadelede kullanılan ekipmanlar İl Müdürlüğümüzde yeterli düzeyde mevcut olup, isteyen çiftçilerimizin hizmetine sunulmaktadır.

 

Tarımsal işgücü genelde aile bireyleri tarafından karşılanmaktadır. Özellikle örtü altı alanlarında büyük çaplı yetiştiricilik yapan çiftçilerimizin, faaliyetlerin aktif olduğu dönemlerde gündelikçi çalıştırdıkları görülmektedir. Sebzeciliğin uygulandığı çay havzasında işgücünde makineleşme önemli rol oynamaktadır. Özellikle toprak işlemede çapa makinesi ve frezeler bütün çiftçiler tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca İl Müdürlüğümüzün yapmış olduğu yoğun yayım, eğitim, faaliyetleri ve İl Özel İdaresi projeleri ile desteklenen örnek uygulamalar ile modern tarım yöntemlerinden olan; damlama sistemle sulama, damlama suyunda eriyebilir gübrelerin ve bitki besin elementlerinin verilmesi (fertigasyon) tüm seracılarımız tarafından benimsenmiştir. Hatta damlama sulama sistemleri açık alanlarda da uygulanmaya başlamıştır.

 

Seracılıkla uğraşan çiftçilerimiz genellikle yılda 2 ürün yetiştirmektedir. Birinci ürün olarak genellikle hıyar yetiştiriciliği yapılmakta ve iç piyasada tüketilmektedir. Büyük alanlarda çalışanlar, yakın vilayetlere de ürün pazarlamaktadırlar. İkinci ürün olarak, ıspanak, marul, yeşil soğan türlerinden biri yetiştirilmektedir. İlde 425.719 m2 örtü alanı mevcuttur. İl Müdürlüğümüz her yıl düzenli olarak hazırladığı projelerle seracılığın geliştirilmesine yönelik çalışmalara devam etmektedir. Çiftçilerimiz, kendi imkanları ile yaptığı seralar ile de Karabük gibi ekonomisi yıllardan beri ağır sanayi ye dayalı bir İlde seracılığın alternatif bir ekonomik faaliyet olabileceğini kanıtlamışlardır.

 

Meyvecilik genelde sınır yetiştiriciliği şeklindeyken,son yıllarda üretilen projelerle kapama alanlarda yetiştiriciliğe başlanmıştır. Ceviz ve bağ başta olmak üzere elma,armut,kiraz,şeftali ve vişne gibi türlerde kapama alanlar oluşturulmuştur. Bölgemizin ürünü olan ve çiftçilerimiz tarafından fazlasıyla rağbet gören Safranbolu Çavuş Üzüm çeşidini yaygınlaştırmak amacı çiftçilere hedef gösterilerek telli terbiye sistemli bağ alanları oluşturulmuştur. Bir örnek oluşturan bu çalışma ile çiftçilerimiz kendi imkanları ile de telli sistem yetiştiriciliğine yöneltilmiştir. Budama, toprak işleme ve zirai mücadele gibi kültürel işlemler teknik elamanlarımız nezaretinde bağ alanlarında uygulanmaktadır. Meyvecilik için bunu söylemek için henüz erkendir. Özellikle sınır yetiştiriciliği yapılan alanlarda ağaçlara uygun bir terbiye şekli verilmemiştir. Mücadele için bir önlem alınmamakta hastalık vuku bulduğunda mücadele yapılmaktadır. Bu durum mücadelenin etkinliğini azaltmaktadır. Yeni başlatılan kapama meyve bahçeleri projeleriyle, üretimin yanında örnek uygulamalarla üreticilerin eğitilmesi hedeflenmektedir.

 

2023  yılı hayvan varlığı 47.652 adet büyük baş, 26.555 adet küçükbaş, 198 adet tek tırnaklı, 1.530.018 adet  kanatlı hayvan ve 26.843 adet arı kovanından oluşmaktadır. Hayvanların kaba yem ihtiyacının büyük bir kısmını buğday, arpa samanı oluşturmaktadır. Son yıllarda Bakanlığımızın uyguladığı yem bitkileri teşvikleri ile kaba yem ihtiyacının yonca, korunga, fiğ, silaj gibi protein değeri yüksek yemlerden karşılanması için çiftçilerimiz desteklenmiştir.

İlimiz Merkez, Safranbolu ve Yenice ilçeleri mutedil iklim özelliği göstermektedir. Diğer ilçelerimizde kısmen karasal iklim hakimdir. Ilıman iklim özelliği gösteren bölgelerde meyve ve sebzeciliği artırmak, özellikle Araç ve Soğanlı Çay havzalarında örtü altı potansiyelini 500.000 m2’ ye çıkartmak hedeflenmektedir. Bunun yanında karasal iklimin hakim olduğu Eflani, Eskipazar ve Ovacık İlçelerinde hayvancılığı etkinleştirmek hedeflerimiz arasındadır. ​